Silikon na zewnątrz

Silikon do zastosowań zewnętrznych i wewnętrznych nie mają takich samych parametrów, choć mogą wyglądać podobnie w tubie, różnią się składem chemicznym, odpornością i przeznaczeniem. Można powiedzieć, że to jak różnica między płaszczem z grubej wełny a domowym swetrem – oba ogrzeją, ale tylko jeden da radę na wichurze.

Oto najważniejsze cechy które musi posiadać silikon zewnętrzny.

1.Odporność na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne

Tradycyjny majster z wąsem, patrząc przez lupę na nowoczesne silikony, z pewnym sceptycyzmem pytałby: „Czy to przetrwa słońce, wiatr i deszcz jak stary dach z gontu?” Otóż współczesne silikony outdoorowe muszą mieć stabilizatory UV, które chronią wiązanie silikonowe przed rozpadem pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Bez tej ochrony w ciągu kilku sezonów uszczelka staje się krucha, żółknie i kruszy się niczym stary marmur na wystawie muzealnej. Zupełnie jakby zapomniano dodać oliwy do Machiny Herona – bez niej nie ma ruchu, a bez stabilizacji UV silikon traci elastyczność.

2. Szeroki zakres temperatur pracy

Na dworze, gdzie temperatura może spaść poniżej –40 °C zimą, a latem osiągnąć +80 °C na południowej elewacji, silikon musi być elastyczny w szerokim paśmie termicznym. Tradycja rzemieślnicza uczy nas, że materiał na zewnątrz to nie lada wyzwanie: dawniej stosowano smołę, katran czy żywice, które przy mrozie twardniały, a przy upale „płynęły” pod wpływem słońca. Nowoczesne silikony elastomerowe, wzbogacone o plastyfikatory oraz wzmocnione cząsteczkami inercyjnymi, potrafią pracować nawet w zakresie od –50 °C do +180 °C, zachowując ciągłość uszczelnienia i nie ulegając odkształceniom trwałym (krytyczne przy obiektach narażonych na duże amplitudy termiczne).

3. Doskonała przyczepność do różnych podłoży

Kiedyś sztuka łączenia kamienia z drewnem czy ceramiką wymagała mistrza, który wiedział, jak przygotować podłoże – czyszczenie, zagruntowanie, odpowiednie proporcje zaprawy. W przypadku silikonu także ważny jest grunt: powierzchnia musi być sucha, wolna od kurzu, tłuszczu czy starej fugi. Dobry silikon zewnętrzny zapewnia jednak również tzw. „pierwotną przyczepność” – dzięki specjalnym dodatkom chemicznym agresywnie wiąże się z betonem, tynkiem, metalem czy szkłem, nie wymagając gruntowania w każdym przypadku. To nieco jak dodanie magii alchemika, która pozwala silikonowi „przyssać się” do powierzchni i trzymać mocno, aż po kres swych dni.

4. Elastyczność i zdolność do kompensacji ruchów

Tradycja uczy nas, że wszystko żyje i pracuje – drewno kurczy się, pęcznieje, kamień „oddycha”. Dlatego silikon musi mieć zdolność do kompensacji ruchów – współczynnik odkształcenia upuszczonej próbki powinien wynosić co najmniej ±25 % (a w lepszych formułach nawet ±50 %). Oznacza to, że szczelina o szerokości 10 mm może zmieniać się między 7,5 a 12,5 mm bez ryzyka pęknięcia fugi. Bez takiej zdolności nasi przodkowie musieliby co kilka lat wymieniać całą fugę, niczym co sezon kaleczyć i odnawiać zdobienia kamienne – żmudne i kosztowne zadanie.

5. Trwałość i odporność na starzenie

Jak pamiętamy z kronik budowlanych, kiedyś ściany były odnawiane bez końca – nowy tynk, ponowna dekoracja, reperacja rzeźbień. Dziś chcemy raz zastosować silikon i zapomnieć o naprawach na dziesięciolecia. Dlatego ważna jest odporność na starzenie: utlenianie spoiwa, utrata elastyczności i twardnienie nie powinny przekraczać dopuszczalnych wartości przez co najmniej 20–25 lat. Producenci osiągają to dzięki stabilizatorom ozonu i antyoksydantom, które blokują reakcje degradacyjne.

6. Odporność na czynniki chemiczne i biologiczne

Dawniej używano smoły, która „zbierała” kurz i sprzyjała rozwojowi glonów; zaprawa wapienna pękała pod wpływem kwasów deszczowych. Dobrze dobrany silikon do użytku zewnętrznego jest odporny na wodne roztwory soli, kwasów (np. kwaśny deszcz) i zasad, a także na mikroorganizmy – pleśnie i glony nie mogą go penetrować ani niszczyć. Dzięki temu uszczelki wokół okien czy w złączach elewacyjnych nie odbarwiają się i nie ulegają biofoulingowi.

7. Zgodność z normami i certyfikatami

Każdy szanujący się rzemieślnik pyta: „Czy masz u siebie książeczki?” – czyli certyfikaty jakości. W Europie podstawą jest PN-EN ISO 11600 określająca klasy i typy silikonów do uszczelniania struktur budowlanych. Silikon zewnętrzny powinien być sklasyfikowany co najmniej jako F–25 LM (fusowalny, ±25 % odkształceń, niskomodulowy). Dodatkowe atesty, np. higieniczne (dla elewacji szpitalnych) czy trudnopalności (nad palnikami czy przewodami spalinowymi), są mile widziane. Tradycyjnie znaczy nie tylko trwale, ale i bezpiecznie!

8. Estetyka i łatwość aplikacji

W dawnych czasach fugowanie ręczne było dziełem rzeźnika – wyglądało pięknie, lecz kosztowało majątek. Dziś silikon powinien być łatwy w nakładaniu (końcówki do pistoletów, płynne wyciskanie), gładki w obróbce (czas spływu minimalny), odporny na ściekanie przy pracach nad głową. Dostępność szerokiej palety kolorów pozwala tradycjonaliście dopasować silikon do barwy cegły, drewna czy tynku – niczym dawni artyści dobierający pigmenty do fresków.

9. Ekologia i zdrowie użytkowników

Współcześni rzemieślnicy dbają o dobrostan ludzi i środowiska – silikony powinny być wolne od szkodliwych rozpuszczalników (VOC ≤ 30 g/l), neutralne chemicznie, nie emitujące drażniących oparów. To ukłon w stronę dawnych mistrzów, którzy łączyli piękno z odpowiedzialnością za przestrzeń wspólną.

Podsumowanie

Silikon zewnętrzny to nowoczesny materiał, który – szanując zasady tradycji – powinien łączyć trwałość, elastyczność, odporność chemiczną i atmosferyczną oraz estetykę. Tylko wtedy spełni wymagania współczesnego budownictwa, zapewniając spokój ducha na długie dekady. A kto, jeśli nie tradycjonalista, doceni połączenie solidnego wykonania z odrobiną inżynierskiej finezji? Wybierajmy mądrze, stosując silikony z atestami, aby każda elewacja, okno czy złącze stały się pomnikiem kunsztu – zarówno dawnych, jak i nowoczesnych mistrzów budowlanych.

Dowsil™ – linia silikonów stosowanych „pod chmurką” (czyli produkty, które nie boją się deszczu, UV-ki i skwaru z nieba) będących w ofercie czołowego światowego producenta silikonów Dowsil dawniej Dow Corning.

Większość tych produktów można nabyć w sklepie https://abscmt.pl/index.php?id_category=6&controller=category lub https://sklepsmary.pl/collections/silikony-budowlane

Możesz również zamówić produkt lub uzyskać potrzebne Ci informacje wysyłając zapytanie na adres lozyska@elub.pl lub sklep@elub.pl