Jaki silikon do

 

 

Jaki silikon do… tradycjonalistyczny przewodnik po powierzchniach i zadaniach

 

1. Wstęp: od konopnego sznura do silikonowej rewolucji

Jeszcze w latach 60. dziadek mój Franciszek z Zakopanego uszczelniał drewniane okna lnianym pakułami i sznurkiem z konopi. Dziś wnuk Jerzy zadaje wujkowi pytanie „jaki silikon do szkła, jaki do betonu, a jaki do elektroniki?”. Silikon – choć nadal młody duchem – zdążył wyrosnąć z niszy laboratoriów Dow Corning (dziś Dow) i stać się filarem budownictwa, motoryzacji, medycyny i kosmicznych eskapad NASA. DOWSIL® (czyli rebrandowane silikonowe portfolio koncernu Dow) to nie jeden „magiczny tubik”, lecz armia wyspecjalizowanych żołnierzy – każdy do innej misji . Moją opowieść :jaki silikon do opieram na podstawie produktów tego czołowego producent silikonu z zaznaczeniem ,że są to produkty zaliczane do grupy „premium”.

2. Siedem filarów doboru silikonów

1. Rodzaj utwardzania – acetoksy (zapach octu), neutralne (alkoxy/oxime), przyspieszone (katenaryczne) – decyduje o korozji metali i przyczepności do PVC.
2. Moduł i zdolność ruchu – niski‐, średni‐, wysoki moduł, ±25 %, ±50 %… czy dylatacja będzie chodziła jak po maśle?
3. Przyczepność bez podkładu – stopy aluminium czy granit czy poliwęglan.
4. Trwałość na UV i ozon – fasady szklane w Dubaju smażą się 25 lat na 50 °C.
5. Odporność chemiczna i termiczna – opary, oleje, -60 °C na Arktyce i samolocie i 300 °C przy wymienniku ciepła.
6. Higiena i biostatyka – grzyby w prysznicu czy bakterie w szpitalu – tu króluje linia 785+.
7. Certyfikacje – ASTM C1184, ISO 11600, FDA 177.2600, MIL‑A‑46146, LEED, ETA – papier i stempel wieńczą dzieło.

W kolejnych rozdziałach każdy produkt DOWSIL oceniany jest przez pryzmat tych siedmiu filarów doboru silikonu.

3. Elewacje i szklenie strukturalne, budowlane

3.1. DOWSIL 795 – klasyk szkło‑metal‑kamień

• Powierzchnie docelowe: szkło float, szkło emaliowane, szkło Low‑E, aluminium anodowane, aluminium lakierowane proszkowo, stal nierdzewna, kamień naturalny (granit, marmur – z testem plamienia), elementy kompozytowe.
• Zadania: strukturalne klejenie paneli, uszczelnianie złączy w fasadach słup‑rygiel, dylatacje ±50 %, odporność na podmuch wiatru do 1400 Pa.
• Dlaczego ten?: neutralny, średni modulus, potwierdzone ASTM C1184 (strukturalne). W praktyce: gdy inwestor kręci nosem na 995 z powodu koloru, 795 załatwi sprawę.
• Klasyczna rada z karty technicznej: „Przetrzyj szybę spirytusem salicylowym, odmów zdrowaśkę i nie skąp na Primer‑C OS, jeśli aluminium jest matowo‑anodowane”.

3.2. DOWSIL 791 – pogromca dylatacji w betonie

•  Powierzchnie: beton, cegła klinkierowa, tynki mineralne, kamień porowaty, drewno malowane, PVC‑U.
•  Zadania: dylatacje poziome i pionowe, połacie dachowe, 50 % ruchu, kolorystyka pod spoiny architektoniczne (20+ barw).
•  Atut: niska moduł ±50 % przyjazna dla kruchych podłoży; potwierdza ISO 11600 F&G 25LM.
•  Dobra rada: „Zawsze wpuszczaj sznur PE, bo inaczej beton ‘pociągnie’ trzy kartusze silikonu na metr”.

3.3. DOWSIL 995 – muskularny strażnik fasad

•  Powierzchnie: szkło powlekane, szkło hartowane, anodowane aluminium, stopy magnezu, poliestry Kynar.
•  Zadania: strukturalne klejenie w warunkach sejsmicznych, huraganowych (Floryda NOA), panoramiczne witryny bez ramek, systemy SSG & IGU.
•  Co go wyróżnia: wytrzymałość na rozciąganie > 1,2 MPa, czas naskórkowania ~70 min (idealny do dużych paneli), dopuszczenie do ±50 % ruchu w złączu pogodowym.
•  Uwaga: wymaga polimeryzacji przy ≥ 30 % RH; w suchym klimacie pustynnym – mgiełka wody na szczeliwo? Tak, starzy majstrowie tak robią.

3.4. DOWSIL 121 –Szybko utwardzalny dwuskładnikowy

•  Powierzchnie: Zatwierdzony do zastosowań konstrukcyjnych i uszczelnień pogodowych. Utwardzony produkt wykazuje doskonałą odporność na warunki atmosferyczne i wysoką odporność na promieniowanie ultrafioletowe, ozon, ciepło i wilgotność
•  Zadania: strukturalne Temp. stosowania           °C+5 do +40. System utwardzania            neutralny. Przyczepność i wytrzymałość strukturalna osiągnięta w ciągu 24–48 godzin
•  Co go wyróżnia: wytrzymałość na rozciąganie > 2,1 MPa, Twardość (Shore A)30 – 40. Doskonała stabilność w szerokim zakresie temperatur: od -50 ° C do 150 ° C
•  Spełnia ASTM C 719 klasa 25 (G, A, O), Spełnia specyfikację szczeliwa strukturalnego ASTM C1184
• 3.5. DOWSIL 756 SMS– Uszczelniacz budowlany
•  Powierzchnie Jednoczęściowy, wstępnie pigmentowany, neutralny utwardzacz Średnio modułowy uszczelniacz elastomerowy przeznaczony do  zabezpieczenia przed warunkami atmosferycznymi wrażliwe porowate podłoża kamienne i metalowe panele .
•  Zadania: preparat zapewnia eleganckie wykończenie, co zmniejsza zużycie resztek lub zbieranie brudu, plamienie podłoża i przywiera nieprzygotowane do porowatych i nieporowate podłoża..
•  Co go wyróżnia: wytrzymałość na rozciąganie > 0,48 MPa, Czas pyłosuchości min120, Temp. stosowania°C-29 do +50, Wydłużenie całkowite           %1200, Twardość (Shore A) 30.
•  Uszczelniacz budowlany jest szczególnie skuteczny do uszczelniania złącza dylatacyjne i kontrolne, złącza płyt metalowych, złącza ścian osłonowych, złącza między kamieniem naturalnym a uszczelnieniami obwodowymi wokół ram okiennych trwałe, elastyczne, wodoodporne połączenie z większością materiałów budowlanych.

3.6. DOWSIL 758– Uszczelniacz budowlany

Uszczelniacz silikonowy DOWSIL™ 758 Weather Barrier zapewnia długotrwałą trwałość i łatwość użycia przy uszczelnianiu trudnych podłoży barierowych. Jego stała przyczepność i kompatybilność przewyższają tradycyjne uszczelniacze. A dzięki możliwości przesuwania się w granicach ±25% architekci korzystają ze zwiększonej elastyczności projektowania. Uszczelniacz silikonowy DOWSIL™ 758 Weather Barrier o niskiej zawartości LZO zapewnia silną przyczepność bez gruntowania do najbardziej wymagających materiałów, w tym: • Odklejane i przyklejane kołnierze okienne i owijki • Nietkane kołnierze okienne i włókniny polipropylenowe spunbond • Owijki polietylenowe • Powierzchnie polietylenowe • Powierzchnie polipropylenowe • Powszechne poliolefiny • PVC • Stal, aluminium i metale • Powierzchnie fluorowane. Zanany szeroko ze swojej bezpodkładowej przyczepności do trudnych, niskoenergetycznych barier powietrznych i pogodowych, kołnierzy okiennych i innych materiałów okiennych .

3.7. DOWSIL 790– Uszczelniacz budowlany

DOWSIL™ 790 Silicone Building Sealant to jednoczęściowy, ultra nisko modułowy, neutralnie utwardzalny silikonowy elastomerowy uszczelniacz do stosowania w zastosowaniach uszczelniających przed czynnikami atmosferycznymi o dużym ruchu. Ma doskonałą przyczepność bez gruntowania do betonu i większości porowatych podłoży i jest dostępny w szerokiej gamie kolorów. Zastosowania Uszczelnianie spoin między kamieniem naturalnym Uszczelnianie spoin ścian osłonowych i słupków Rozprężanie i kontrola spoin Uszczelnianie spoin prefabrykowanych płyt betonowych i wielu innych spoin konstrukcyjnych Zalety Nadaje się do podłoży porowatych Doskonała przyczepność bez gruntowania do podłoży murowanych, betonowych i z kamienia naturalnego Niskie przebarwienia i brak plastyfikatorów Bardzo niski moduł Możliwość ruchu spoin rozciąganych/ściskanych +100/-50% Doskonała wydajność nawet w spoinach budowlanych, które podlegają ekstremalnym ruchom Zgodność z normą ISO 11600F-25LM Doskonałe właściwości odporne na warunki atmosferyczne i działanie promieni słonecznych, deszczu, śniegu i ekstremalnych temperatur Łatwa aplikacja w szerokim zakresie temperatur

3.8. DOWSIL™ 999-A – uszczelniacz do budynków i glazury

DOWSIL™ 999-A Building And Glazing Sealant Jednoskładnikowy uszczelniacz do zastosowań w szkleniu i uszczelnianiu ścian osłonowych.• Odporny na światło słoneczne, deszcz, śnieg z deszczem, promieniowanie ultrafioletowe, ozon i ekstremalne temperatury • Zachowuje właściwości konstrukcyjne nawet po latach narażenia – uszczelki pozostają wodoszczelne i odporne na warunki atmosferyczne • Szeroki zakres temperatur roboczych od -60 do 177°C (-76 do 350°F) z okresowymi temperaturami do 200°C (392°F) Skład :jednoskładnikowy silikonowy uszczelniacz RTV z octanu, który utwardza ​​się w obecności powietrza i wilgoci • Uszczelniacz budowlany i szklarski DOWSIL 999-A jest przeznaczony do ogólnych zastosowań budowlanych. Może być stosowany jako główne uszczelnienie do większości zespołów szklanych, plastikowych i metalowych, jeśli zostanie przetestowany i okaże się dopuszczalny do zamierzonego zastosowania.

3.9. Dowsil FIRESTOP 700 uszczelniacz ognioodporny

Zastosowanie:

•  Dylatacje liniowe w ścianach przeciwpożarowych
•  Mniejsze uszczelnienia przejść, w których rury lub kable przechodzą przez konstrukcje ognioodporne
•  Szczeliny liniowe poziome i pionowe oraz uszczelnienia przejść w ścianach
• Specyfikacje Szczeliwo DOWSIL™ FIRESTOP 700(CN) spełnia wymagania:
•  GB23864-2009 A3
•  GB/T14683-2017
•  BS EN 12101: Część 1: 2005 + A1 2006

4. Silikony sanitarne

4.1. DOWSIL 785 – łazienkowy zwyciezca

•  Powierzchnie: ceramika sanitarna, porcelana, szkło hartowane kabin, akryl wanien, płyty HPL, aluminium anodowane w kuchni, laminat blatów.
•  Zadania: uszczelnianie stref „mokrych” – kabiny, umywalki, zlewozmywaki; walka z grzybem i bakteriami (E. coli, MRSA).
•  Mocne strony: fungicyd + bakteriostatyk, twardość 20 ShA (nisko‑moduł), połysk, dostępny w 8 modnych barwach.
•  Klasyka warsztatu: „Daj taśmę malarską z obu stron fugi jak w latach 80. – będziesz miał równą linię jak od cyrkla”.

4.2. DOWSIL 786 i 781 – gdy wilgoć nie daje za wygraną

Kiedy klient ma basen i pyta: „Jaki silikon do mozaiki szklanej pod lustrem wody?” – odpowiedź brzmi 786 (podwyższona odporność chemiczna, chlorowana woda). Natomiast 781 to acetik wysokomodułowy idealny do kabin fabrycznych, gdzie średnica fugi wynosi 2 mm i liczy się sztywność brzegu.

5. Montaż i warsztat

5.1. DOWSIL 7091 – neutralny dyplomata różnych rozszerzalności

•  Powierzchnie: enameled steel, malowany proszkowo aluminium, szkło, ceramiczne obudowy lamp, ABS, PC, PA66.
•  Zadania: montaż lamp LED (FIPG), sklejanie karoserii zabudów kamperów, klejenie szkło‑metal w zegarach przemysłowych.
•  Dlaczego warto: elongacja 700 %, zakres temp. -55 °C… +180 °C, bez korozji metali.
•  Rada: „Nie próbuj na PE czy PP – siądzie jak gość na weselu, co nie zna nikogo – bez przyczepności”.

5.2. DOWSIL 732 – uniwersalny żołnierz -snajper o zapachu octu

•  Powierzchnie: aluminium surowe, stal nierdzewna, szkło, ceramika, twarde tworzywa (PETG), drewno lakierowane.
•  Zadania: uszczelki piekarników (do 204 °C ciągłej), obudowy maszyn, naprawy przyczep.
•  Atut: spełnia FDA 177.2600 – kontakt z żywnością (klasa uszczelek w mleczarniach).
•  Wada: acetik – nie zalecany do metali miękkich? Może, dlatego w krytycznym aluminium użyj 7091.

5.3. DOWSIL 736/737 – czerwony zwycięzca do wysokiej temperatury

•  Powierzchnie: stal kotłowa, żeliwo, szkło borokrzemowe, włókno szklane epoksydowe.
•  Zadania: uszczelnianie kolektorów wydechowych, pieców, suszarni przemysłowych, uszczelki drzwi kotła pelletowego.

6. Elektronika, LED i precyzja przemysłu

6.1. DOWSIL 3145 RTV MIL‑A‑46146 – saper płytek PCB

•  Powierzchnie: FR‑4, aluminium, stal, RTV silikon pokrywający, złocone pady.
•  Zadania: ochrona układów przed wilgocią, stabilizacja komponentów SMD przed wibracją, uszczelnianie obudów kamer wojskowych.
•  Koniec korozji: neutralne, niewędrujące kondensaty, pasuje do Sensorów MEMS.

6.2. DOWSIL 3‑4011, 1‑4173 – gdy prąd szuka chłodzenia

•  Powierzchnie: radiatory aluminium, grafit, ceramika AlN, IGBT miedziane.
•  Zadania: pasta termiczna 3‑4011 (5 W/mK), żel potting 1‑4173 (ledowa kolimacja), wysoka przezroczystość.
•  Rada: „Silikon termoprzewodzący gęstnieje na brzegach tuby – wyciskaj od początku, nie zostawiaj na lato w bagażniku auta”.

7. Specjały: ognioodporność, dachy, lód i inne dziwy

7.1. DOWSIL 813C – kiedy ogień puka do drzwi

•  Powierzchnie: ściany g-k ognioodporne, beton ogniotrwały, stal ocynkowana z farbą pęczniejącą.
•  Zadania: uszczelnianie przejść instalacyjnych EI 120, szczelin dylatacyjnych w stropie garażu, Fire Stop RTV > 250 °C.
•  Uwaga: wymaga rozszerzalnego paska grafitowego w szczelinach > 20 mm.

7.2. DOWSIL 791T, 688 – dach, rynna, wieczne UV

•  Powierzchnie: blacha trapezowa, membrana PVC, EPDM, poliuretan powłok dachowych, szkło fotowoltaiczne.
•  Zadania: poszycia dachu – 688 samopoziomujący, tworzy „kiełbaskę” wzdłuż wkrętów farmerskich; 791T – naprawa fug dylatacyjnych tarasów (T – trafficable).

8. Tabela przekrojowa „jaki silikon do jakiej powierzchni i zadania” kilka przykładów

Powierzchnia/Zadanie	Klejenie strukturalne	Dylatacja ≥ 50 %	Sanitarne i grzybobójcze	Wysoka T (≥ 250 °C)	Elektronika PCB	Ogień / EI 120	Dach/UV	Uniwersalny montaż
Szkło + Al	995, 795, 121	791	–	–	–	–	–	7091
Beton/Murow	–	791, 790	–	756,	–	813C,700	791T	–
Ceramika	–	999	785	–	–	–	–	7091
PC, ABS	–	–	–	–	–	–	–	7091,758
Stal kotłowa	–	–	–	736	–	–	–	–
PCB/Radiator	–	–	–	–	3145, 3‑4011	–	–	–

 

9. Jak przygotować powierzchnię pod silikon

1. Odtłuszczanie: izopropanol 99 % lub DOWSIL R‑40.
2. Matowienie: papier 320 na aluminium dla zwiększenia powierzchni aktywnej.
3. Primer: 1200 OS na porowate, Primer‑C OS na metale powłokowe.
4. Sznur dylatacyjny: PE lub PU, nigdy papier .
5. Pamiętaj o właściwym dociśnięciu masy silikonowej w profilach „U”.
6. Najczęstsze grzechy aplikacji – rachunek sumienia

 „Za wąska fuga” – silikon nie ma miejsca na ruch.

 „Brak backeru” – trzystronne wiązanie, pękanie już przy 10 %.

 „Wyciskanie w deszczu” – woda tworzy pęcherze, silikon odpada.

 „Mieszanie acetik z neutralnym” – migracja plastifikatorów, przebarwienia.

 „Tuba z taniego sklepu mająca rok” – skóra w kartuszu, depresja inwestora.

11. Perspektywa dla silikonów ?

Dow pracuje nad LumiLUX™ – hybrydzie silikon‑akryl z podwójną siecią fotoretikularną, zdolną przenosić 70 % światła w panelach BIPV. Nadchodzi era siloksanów z recyklingu (metoda GRIPS – Glycolysis‑Ring‐Opening). Fasady będą…

12. Zakończenie: tradycja z przyszłością pod jednym dachem

Czy w 1905 r. cieśla Sadurski z Lublina wyobrażał sobie, że spoinę w oknie zastąpi nieorganiczna guma, odporna na słońce i śnieg? Pewnie nie. A jednak – oto jesteśmy. DOWSIL daje nam paletę, z której jak mistrz malarz możemy dobrać właściwy kolor i elastyczność. “Jaki silikon do…?” – teraz wiesz, drogi Czytelniku. A więc łączmy tradycyjną skrupulatność ze współczesną chemią – ku chwale długowiecznych budowli i bezawaryjnych urządzeń!